Danh mục sản phẩm
Tin tức mới
Phytase hỗ trợ giải phóng Canxi trong khẩu phần ăn của gà thịt14:19:00 26-04-2024- Giá heo hơi hôm nay 25/4/2024, tăng 1.000 đồng/kg ở một vài địa phương15:54:43 25-04-2024
16:30:13 17-07-2021
FUMONISINS LÀ GÌ? TÁC HẠI CỦA FUMONISINS
FUMONISINS LÀ GÌ?
Fumonisins là độc tố nấm mốc được sản sinh ra phần lớn từ nấm Fusarium verticillioides và nấm Fusarium proliferatum và chủ yếu có trong ngô và thức ăn chăn nuôi, thức ăn gia cầm làm từ ngô.
Fumonisins có khả năng gây nhiễm độc cấp tính và mãn tính trên vật nuôi. Những tác động này phụ thuộc vào: Loại độc tố, mức độ và thời gian tiếp xúc, loài vật nuôi tiếp xúc và số ngày tuổi của vật nuôi.
Về mặt hóa học, fumonisins là chất chuyển hóa thứ cấp độc hại, gây ung thư, có chứa: Chuỗi tuyến tính, chuỗi 20 carbon, nhóm Amine 2 nguyên tử carbon (C-2), các nhóm Methyl: C-12 và C-16, Tricarballylic esters: C-14 và C-15.
Fumonisins được chia thành bốn nhóm dựa trên sự khác biệt về cấu trúc: A, B, C và P (Musser and Plattner, 1997). Fumonisin phổ biến nhất và có tính độc tố cao nhất là fumonisin B1 (FB1).
Độc tính: FB1 là chất có nguy cơ gây ung thư thuộc nhóm 2B (có nguy cơ gây ung thư cho người) (IARC, 2002).Độc tố này có nguy cơ gây độc cho gan, gây độc thần kinh, gây độc cho thận và ức chế miễn dịch trên động vật và con người.
Hấp thụ: FB1 bị hấp thu kém ở đường tiêu hóa và phần lớn không bị chuyển hóa trong các mô ở gan và ở thận.
Bài tiết: FB1 được bài tiết qua mật, thông qua một số cơ chế tuần hoàn gan khi nó phát huy độc tính. Độc tố này cũng có thể được loại thải qua đường phân và những vết vẩn đục trong nước tiểu.
CƠ THẾ TÁC ĐỘNG CỦA FUMONISIN B1
Các khía cạnh về phân tử của độc tính do FB1 gây ra vẫn chưa được nghiên cứu rõ ràng, cụ thể và cơ chế gây độc tố ở tế bào của FB1 được xem là phức tạp, liên quan đến nhiều vị trí của phân tử.`
1.Các nghiên cứu đã chứng minh độc tính do FB1 gây ra là do sự giống nhau về cấu trúc giữa fumonisin và các gốc sphingoid (sphinganine và sphingosine) của lớp sphingolipid trong màng tế bào.
FB1 có chứa một nhóm amine chính C-2, nhóm này ức chế mạnh mẽ quá trình tổng hợp ceramide, dẫn đến phá vỡ sinh tổng hợp de novo của ceramide và do đó ngưng điều tiết quá trình hình thành phức hợp sphingolipid (Merrill et al., 2001; Riley et al. 2001; Enongene et al. 2002; Riley and Voss, 2006).Điều này dẫn đến tình trạng tích lũy các gốc sphingoid nội bào, tăng sản sinh phosphate và giảm nồng độ ceramide, gây ức chế sinh trưởng, gây độc cho tế bào, gây chết tế bào theo chương trình (apoptosis), tăng sinh tế bào, nguy cơ gây ung thư, phá hủy DNA (Riley et al., 2001; Voss et al., 2007), gây gián đoạn chu kỳ hoạt động bình thường của tế bào (Riley et al., 2001; Voss et al., 2007), thay đổi tín hiệu bằng cAMP và protein kinase C (Huang et al., 1995) và gây áp lực oxy-hóa (Poersch et al., 2014; Abdellatef and Khalil, 2016; Deepthi et al., 2017).
2. Nhiều báo cáo chỉ ra rằng FB1 ức chế các enzyme nội báo khác như protein phosphatases và arginosuccinate synthetase (Jenkins et al., 2000).
3. Ngoài ra, Domijan và Abramov (2011) đã chứng minh rằng FB1 ức chế Phức hợp I của chuỗi vận chuyển electron ti thể trong các tế bào nuôi cấy của tế bào thần kinh đệm hình sao của chuột và u nguyên bào thần kinh ở người (SH-SY5Y).
Điều này dẫn đến giảm tốc độ hô hấp của ti thể và tế bào, sự khử cực của màng ti thể, sản sinh quá mức các gốc tự do có oxy (reactive oxygen species - ROS) trong ti thể và ngưng điều tiết tín hiệu canxi.
Những tác hại của Fumonisin B1
Tình trạng nhiễm độc Fumonisin B1 biểu hiện rõ ràng trên các loài vật nuôi và các loài vật thí nghiệm khác nhau và sự khác biệt về độ nhạy cảm cũng như các triệu chứng lâm sàng đã được ghi nhận và mô tả cụ thể.
Các triệu chứng lâm sàng của bệnh bao gồm tiêu chảy, sụt cân, gan phù to và năng suất thấp.
Các nghiên cứu gần đây tập trung vào các tác động cận lâm sàng của fumonisin và cho thấy rằng đường ruột của gia cầm rất nhạy cảm với fumonisin.
Dombrink-Kurtzman et al., (1992, 1993) đã chứng minh rằng FB1 và FB2 gây độc cho tế bào lympho (tế bào bạch cầu) trên gà tây, và làm thay đổi hình thái các đại thực bào trong phúc mạc, đồng thời làm giảm khả năng sống và khả năng thực bào của chúng.
Nhiễm độc fumonisin mãn tính ở gia cầm đã cho thấy có những tác động tiêu cực đến hệ thống miễn dịch, dẫn đến tăng tính nhạy cảm với mầm bệnh và giảm hiệu quả tiêm phòng vắc xin (Voss et al., 2007).
Ngoài ra, nhiễm độc fumonisin còn ảnh hưởng đến sự biểu hiện của các protein liên quan đến phản ứng gây viêm và phản ứng kháng viêm trong đường ruột trên gà thịt (Grenier và Applegate., 2013).
Gia súc, cừu và dê được coi là ít nhạy cảm hơn với fumonisins. Tuy nhiên, có thể nhận thấy tác động tiêu cực đến năng suất sữa / tạo len, hiệu suất sinh sản và hiệu suất tăng trưởng khi vật nuôi nhiễm FB1 trong thời gian dài hơn.
Tác động của Fumonisin đối với người
Tỷ lệ các ca ung thư thực quản ở người do tiêu thụ thực phẩm bị nhiễm fumonisin đã được báo cáo từ nhiều khu vực trên thế giới như Nam Phi, Trung Mỹ, Châu Á (Rheeder et al., 1992; Chelule et al., 2001; Marasas et al., 2004) và trong số dân da màu ở Charleston, Nam Carolina (Sydenham et al., 1991).
FUMONISINS LÀ GÌ?
Fumonisins là độc tố nấm mốc được sản sinh ra phần lớn từ nấm Fusarium verticillioides và nấm Fusarium proliferatum và chủ yếu có trong ngô và thức ăn chăn nuôi, thức ăn gia cầm làm từ ngô.
Fumonisins có khả năng gây nhiễm độc cấp tính và mãn tính trên vật nuôi. Những tác động này phụ thuộc vào: Loại độc tố, mức độ và thời gian tiếp xúc, loài vật nuôi tiếp xúc và số ngày tuổi của vật nuôi.
Về mặt hóa học, fumonisins là chất chuyển hóa thứ cấp độc hại, gây ung thư, có chứa: Chuỗi tuyến tính, chuỗi 20 carbon, nhóm Amine 2 nguyên tử carbon (C-2), các nhóm Methyl: C-12 và C-16, Tricarballylic esters: C-14 và C-15.
Fumonisins được chia thành bốn nhóm dựa trên sự khác biệt về cấu trúc: A, B, C và P (Musser and Plattner, 1997). Fumonisin phổ biến nhất và có tính độc tố cao nhất là fumonisin B1 (FB1).
Độc tính: FB1 là chất có nguy cơ gây ung thư thuộc nhóm 2B (có nguy cơ gây ung thư cho người) (IARC, 2002).Độc tố này có nguy cơ gây độc cho gan, gây độc thần kinh, gây độc cho thận và ức chế miễn dịch trên động vật và con người.
Hấp thụ: FB1 bị hấp thu kém ở đường tiêu hóa và phần lớn không bị chuyển hóa trong các mô ở gan và ở thận.
Bài tiết: FB1 được bài tiết qua mật, thông qua một số cơ chế tuần hoàn gan khi nó phát huy độc tính. Độc tố này cũng có thể được loại thải qua đường phân và những vết vẩn đục trong nước tiểu.
CƠ THẾ TÁC ĐỘNG CỦA FUMONISIN B1
Các khía cạnh về phân tử của độc tính do FB1 gây ra vẫn chưa được nghiên cứu rõ ràng, cụ thể và cơ chế gây độc tố ở tế bào của FB1 được xem là phức tạp, liên quan đến nhiều vị trí của phân tử.`
1.Các nghiên cứu đã chứng minh độc tính do FB1 gây ra là do sự giống nhau về cấu trúc giữa fumonisin và các gốc sphingoid (sphinganine và sphingosine) của lớp sphingolipid trong màng tế bào.
FB1 có chứa một nhóm amine chính C-2, nhóm này ức chế mạnh mẽ quá trình tổng hợp ceramide, dẫn đến phá vỡ sinh tổng hợp de novo của ceramide và do đó ngưng điều tiết quá trình hình thành phức hợp sphingolipid (Merrill et al., 2001; Riley et al. 2001; Enongene et al. 2002; Riley and Voss, 2006).Điều này dẫn đến tình trạng tích lũy các gốc sphingoid nội bào, tăng sản sinh phosphate và giảm nồng độ ceramide, gây ức chế sinh trưởng, gây độc cho tế bào, gây chết tế bào theo chương trình (apoptosis), tăng sinh tế bào, nguy cơ gây ung thư, phá hủy DNA (Riley et al., 2001; Voss et al., 2007), gây gián đoạn chu kỳ hoạt động bình thường của tế bào (Riley et al., 2001; Voss et al., 2007), thay đổi tín hiệu bằng cAMP và protein kinase C (Huang et al., 1995) và gây áp lực oxy-hóa (Poersch et al., 2014; Abdellatef and Khalil, 2016; Deepthi et al., 2017).
2. Nhiều báo cáo chỉ ra rằng FB1 ức chế các enzyme nội báo khác như protein phosphatases và arginosuccinate synthetase (Jenkins et al., 2000).
3. Ngoài ra, Domijan và Abramov (2011) đã chứng minh rằng FB1 ức chế Phức hợp I của chuỗi vận chuyển electron ti thể trong các tế bào nuôi cấy của tế bào thần kinh đệm hình sao của chuột và u nguyên bào thần kinh ở người (SH-SY5Y).
Điều này dẫn đến giảm tốc độ hô hấp của ti thể và tế bào, sự khử cực của màng ti thể, sản sinh quá mức các gốc tự do có oxy (reactive oxygen species - ROS) trong ti thể và ngưng điều tiết tín hiệu canxi.
Những tác hại của Fumonisin B1
Tình trạng nhiễm độc Fumonisin B1 biểu hiện rõ ràng trên các loài vật nuôi và các loài vật thí nghiệm khác nhau và sự khác biệt về độ nhạy cảm cũng như các triệu chứng lâm sàng đã được ghi nhận và mô tả cụ thể.
Các triệu chứng lâm sàng của bệnh bao gồm tiêu chảy, sụt cân, gan phù to và năng suất thấp.
Các nghiên cứu gần đây tập trung vào các tác động cận lâm sàng của fumonisin và cho thấy rằng đường ruột của gia cầm rất nhạy cảm với fumonisin.
Dombrink-Kurtzman et al., (1992, 1993) đã chứng minh rằng FB1 và FB2 gây độc cho tế bào lympho (tế bào bạch cầu) trên gà tây, và làm thay đổi hình thái các đại thực bào trong phúc mạc, đồng thời làm giảm khả năng sống và khả năng thực bào của chúng.
Nhiễm độc fumonisin mãn tính ở gia cầm đã cho thấy có những tác động tiêu cực đến hệ thống miễn dịch, dẫn đến tăng tính nhạy cảm với mầm bệnh và giảm hiệu quả tiêm phòng vắc xin (Voss et al., 2007).
Ngoài ra, nhiễm độc fumonisin còn ảnh hưởng đến sự biểu hiện của các protein liên quan đến phản ứng gây viêm và phản ứng kháng viêm trong đường ruột trên gà thịt (Grenier và Applegate., 2013).
Gia súc, cừu và dê được coi là ít nhạy cảm hơn với fumonisins. Tuy nhiên, có thể nhận thấy tác động tiêu cực đến năng suất sữa / tạo len, hiệu suất sinh sản và hiệu suất tăng trưởng khi vật nuôi nhiễm FB1 trong thời gian dài hơn.
Tác động của Fumonisin đối với người
Tỷ lệ các ca ung thư thực quản ở người do tiêu thụ thực phẩm bị nhiễm fumonisin đã được báo cáo từ nhiều khu vực trên thế giới như Nam Phi, Trung Mỹ, Châu Á (Rheeder et al., 1992; Chelule et al., 2001; Marasas et al., 2004) và trong số dân da màu ở Charleston, Nam Carolina (Sydenham et al., 1991).
